Nga Đề Xuất Đàm Phán Lại Hiệp Định Thuế Với Các Quốc Gia GCC: Cập Nhật Mới Và Tác Động Đến Doanh Nghiệp
2025-05-17 17:26
Trong bối cảnh hệ thống thuế toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ, Nga hiện đang đàm phán lại các hiệp định tránh đánh thuế hai lần (DTA) với các nước thành viên Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), bao gồm cả Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất – UAE. Mục tiêu chính là điều chỉnh các điều khoản của hiệp định để phù hợp hơn với chiến lược thu hút đầu tư và bảo vệ nguồn thu nội địa của Nga.
Trong khi UAE muốn có các điều khoản ưu đãi tương tự như những gì Nga đã thỏa thuận với Qatar, Ả Rập Saudi và Oman, thì Nga lại hướng tới một mô hình thuế ổn định hơn và hạn chế tình trạng lạm dụng hiệp định để trốn thuế.
Hiệp Định Tránh Đánh Thuế Hai Lần (DTA) Là Gì?
DTA là các hiệp định thuế giữa hai quốc gia nhằm tránh đánh thuế trùng lặp lên cùng một khoản thu nhập phát sinh từ hoạt động xuyên biên giới. Các hiệp định này thường quy định mức thuế suất áp dụng đối với cổ tức, lãi vay và bản quyền, từ đó giúp doanh nghiệp:
Giảm gánh nặng thuế
Có cơ sở pháp lý rõ ràng
Khuyến khích đầu tư quốc tế
Tình Trạng Hiện Tại Của Các Hiệp Định Thuế Nga-GCC
Dưới đây là bảng tổng hợp mức thuế suất hiện tại giữa Nga và một số quốc gia GCC:
Quốc giaCổ tứcLãi vayBản quyền
Qatar
5%
0%
0%
Ả Rập Saudi
5%
0%
10%
Oman
10%
10%
10%
UAE muốn đạt được mức thuế 5-0-0, tương đương hoặc tốt hơn Qatar. Tuy nhiên, Nga hiện đề xuất mô hình thuế chuẩn 10-10-10 để hạn chế thất thu ngân sách và tránh bị lạm dụng hiệp định vì mục đích thuế.
Mục Tiêu Của Nga Khi Đàm Phán Lại Các Hiệp Định
Nga theo đuổi hai mục tiêu lớn:
Ngăn chặn việc sử dụng các thiên đường thuế hoặc các nước có ưu đãi thuế chỉ để giảm nghĩa vụ thuế mà không có hoạt động thực tế.
Thu hút đầu tư thực chất từ nước ngoài, thông qua hiệp định công bằng nhưng không quá ưu đãi.
So với các hiệp định trước đây với phương Tây (có mức thuế cực thấp hoặc miễn), Nga giờ đây cẩn trọng hơn trong các điều khoản để bảo vệ ngân sách quốc gia.
Mô Hình “10-10-10” Là Gì?
Mô hình “10-10-10” là cách gọi mức thuế suất 10% cho cổ tức, 10% cho lãi vay và 10% cho bản quyền. Đây là một mức trung lập được nhiều nước sử dụng trong đàm phán DTA.
Ngược lại, mô hình “5-0-0” mà UAE đề xuất lại có lợi cực kỳ lớn cho nhà đầu tư, nhưng cũng có thể dẫn đến lạm dụng hiệp định, khi doanh nghiệp chọn trụ sở ở quốc gia có ưu đãi cao để tránh thuế thực tế.
Tác Động Đến Doanh Nghiệp
Kết quả đàm phán sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến:
Mức thuế phải nộp khi chuyển lợi nhuận xuyên biên giới
Cấu trúc pháp lý và tài chính của doanh nghiệp đa quốc gia
Yêu cầu tuân thủ và kê khai thuế quốc tế
Các công ty có hoạt động giữa Nga và GCC cần sớm rà soát lại chiến lược thuế và cấu trúc doanh nghiệp.
Vai Trò Của Các Quốc Gia GCC Trong Kinh Tế Nga
Các quốc gia GCC là đối tác kinh tế ngày càng quan trọng của Nga, đặc biệt trong:
Hợp tác năng lượng
Quỹ đầu tư nhà nước từ GCC vào Nga
Thương mại nông sản và công nghiệp nhẹ
Vì thế, duy trì hiệp định thuế thuận lợi với GCC không chỉ là vấn đề tài khóa mà còn mang yếu tố chiến lược về mặt đối ngoại và thu hút đầu tư.
Thách Thức Trong Đàm Phán
Thách thứcGiải pháp cần hướng tới
GCC muốn mức thuế cực thấp như Qatar
Nga đề xuất mức trung lập (10-10-10) để bảo vệ ngân sách
Lo ngại bị lạm dụng hiệp định
Tăng yêu cầu minh bạch và có hoạt động thực tế
Khác biệt trong triết lý tài khóa
Cần đàm phán linh hoạt, đặt lợi ích dài hạn lên hàng đầu
Tác Động Toàn Cầu Của Các Hiệp Định Mới
Nga đang điều chỉnh theo xu hướng toàn cầu về cải cách thuế, tương thích với chương trình BEPS của OECD (ngăn chặn chuyển lợi nhuận và xói mòn cơ sở thuế).
Điều này có thể dẫn đến:
Đàm phán lại các hiệp định khác ngoài GCC
Chuyển từ mô hình thuế cực thấp sang mô hình cân bằng
Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư thật thay vì chỉ “chọn nơi để trốn thuế”
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQs)
Mô hình “10-10-10” là gì?
Là mức thuế 10% cho cổ tức, lãi vay và bản quyền. Thường dùng trong các hiệp định công bằng.
Vì sao Nga muốn đàm phán lại?
Để ngăn thất thu thuế, tránh lạm dụng hiệp định và vẫn giữ được thu hút đầu tư thực chất.
Doanh nghiệp bị ảnh hưởng thế nào?
Thuế suất có thể thay đổi, ảnh hưởng đến dòng tiền, cấu trúc sở hữu và nghĩa vụ báo cáo.
Hiệp định mới sẽ hoàn tất trong năm 2024?
Đàm phán đang diễn ra, có thể đạt được thỏa thuận với UAE trong năm nếu thống nhất được.
Nếu không đạt thỏa thuận thì sao?
Mức thuế sẽ áp dụng theo luật trong nước, thường cao hơn nhiều so với DTA.
Điều này có ảnh hưởng đến đầu tư từ GCC vào Nga?
Có thể. Hiệp định thuế tốt là yếu tố quan trọng trong quyết định đầu tư nước ngoài.
Doanh Nghiệp Nên Làm Gì Để Chuẩn Bị?
Xem xét lại các hiệp định hiện tại
Kiểm tra mức thuế, điều khoản miễn giảm, quy định báo cáo.
Tham vấn chuyên gia thuế quốc tế
Để hiểu rõ rủi ro và tối ưu cấu trúc hợp pháp.
Mô phỏng các kịch bản thuế khác nhau
Dựa trên kết quả có thể xảy ra từ đàm phán.
Theo dõi thông báo từ Bộ Tài chính và cơ quan thuế
Cập nhật liên tục để chủ động điều chỉnh chiến lược.
Kết Luận
Việc đàm phán lại hiệp định thuế giữa Nga và các quốc gia GCC là một phần trong chiến lược tài khóa mới, đảm bảo công bằng và ổn định trong môi trường đầu tư. Doanh nghiệp cần chủ động nắm bắt thông tin, đánh giá rủi ro và có lộ trình thích ứng phù hợp.
Kêu Gọi Hành Động
Bạn lo ngại thay đổi hiệp định thuế sẽ ảnh hưởng đến doanh nghiệp?